από το μπλογκ XYZ Contagion
Πρόκειται για το σύνολο της παραγωγής σε φιλμ από το κινηματογραφικό συνεργείο του ΕΛΑΣ, που έχει διασωθεί. Κάτι λιγότερο από 11 λεπτά. Δόθηκαν στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας από την Ολυμπία και τον Θανάση Παπαδούκα, αδερφό του Κώστα Παπαδούκα, του οπερατέρ του κινηματογραφικού συνεργείου του ΕΛΑΣ, από το φθινόπωρο του 1944 μέχρι λίγο μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Πριν από τον Θανάση Παπαδούκα, την δουλειά αυτή έκανε ο οπερατέρ Ιωάννης Νισυρίου, με μία μηχανή που είχαν βρει «σε κάτι κιβώτια γερμανικά μαζί με φιλμ, τραβηγμένα και ατράβηχτα», όπως διηγείται ο Θανάσης Παπαδούκας.
Το συνεργείο, υπό την εποπτεία του ζωγράφου Δημήτρη Μεγαλίδη, και με τη συμμετοχή του Κώστα Μακρή, γύρισε αρκετά μέτρα φιλμ, από τα οποία έχουν διασωθεί αυτά τα αποσπάσματα που μπορείτε να δείτε παρακάτω στο βίντεο.
Τα μέλη του συνεργείου:
* Δημήτρης Μεγαλίδης, προϊστάμενος
* Ιωάννης Νισυρίου, οπερατέρ
* Θανάσης Παπαδούκας, οπερατέρ
* Κώστας Μακρής
Περιγραφή των σκηνών:
* Συνεδρίαση της ΠΕΕΑ στην Ευρυτανία, άνοιξη του 1944. Διακρίνεται ο Σπύρος Μελετζής, φωτογράφος του αγώνα.
* Ο Αρης Βελουχιώτης και οι Μαυροσκούφηδες, έφιπποι, τέλη του 1944 ή αρχές του 1945
* Η Ταξιαρχία Ιππικού στη Λάρισα, με τα άλογα που ο ΕΛΑΣ είχε πάρει λάφυρα από τους Ιταλούς, τέλη του 1944 ή αρχές του 1945, επίσης.
* Ο Στέφανος Σαράφης και ο Αρης Βελουχιώτης με τους Μαυροσκούφηδες του, όλοι έφιπποι, πιθανόν στα Ιωάννινα, φθινόπωρο του 1944.
* Ο Στέφανος Σαράφης και ο Αρης Βελουχιώτης με τα στελέχη του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ ποζάρουν στην έδρα του ΓΣ.
* Πορεία ανταρτών μέσα στο χιόνι, μετά από μάχη με του Γερμανούς. Κουβαλάνε τραυματισμένους συντρόφους τους. Οταν ο ένας πεθαίνει, τον θάβουν στο χιόνι, χειμώνας 1943-1944.
* Αντάρτες έπειτα από πορεία φτάνουν σε ορεινό χωριό, όπου οι γυναίκες του χωριού τους κερνούν και τους φιλεύουν.
* Σκηνοθετημένη μάχη-ναυμαχία του ΕΛΑΝ. Οι Γερμανοί “ηθοποιοί” είναι πραγματικοί αιχμάλωτοι, που μάλιστα, μη γνωρίζοντας για τη σκηνοθεσία, νόμιζαν ότι οι ΕΛΑΝίτες επρόκειτο να τους εξοντώσουν.
* Θεατρική παράσταση από ερασιτέχνες ηθοποιούς του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ στην πλατεία του χωριού. Παρακολουθούν αξιωματικοί και οπλίτες του ΕΛΑΣ, και όλος ο πληθυσμός του χωριού, που μάλλον βλέπει για πρώτη φορά θέατρο.
* Σκηνές απελυθέρωσης, άγνωστο ποιας πόλης ακριβώς.
* Παράδοση των όπλων του ΕΛΑΣ, μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας.
Περαιτέρω:
Ντοκιμαντέρ της Ρένας Χριστάκη, με τίτλο “Οι ζωγράφοι στα βουνά της ελεύθερης Ελλάδας, 1941-1945“, κλικ εδώ.
Οι σελίδες και τα ιστολόγια του ερευνητή της φωτογραφίας, Μανώλη Κασιμάτη, από την “Πολιτιστική Εταιρεία Φωτογραφίζοντας”, κλικ εδώ ή π.χ. εδώ.
Ο πιο σωστος τιτλος του συνεργειου εινα φωτοκινηματογραφικο.Ο Γιαννης Νισυριου, που ηταν φωτορεπορτερ του Ελληνοιταλικου πολεμου, δεν γυριζε μονο αλλα και φωτογραφιζε/βλεπετε την φωτογραφικη μηχανη που εχει. Μαλιστα τον φθινοπωρο του 1944 εκανε την πρωτη φωτογραφικη εκθεση με φωτογραφιες του αγωνα της αντιστασης.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαποιες φωτογραφιες του δυστυχως εχει οικειοποιηθει αλλος φωτογραφος.
Ο Γιαννης Νισυριου (αδελφος της Καιτης Ζευγου) τραβαγε με 16mm μηχανη ληψεως και το περισσοτερο κινηματογραφικο υλικο του αγνοηται.Επισης ο Θανασης Ππαδουκας ηταν ο οπερατερ οχι ο Κωστας, φωτογραφια του υπαρχει στο βιβλιο της Ολυμπιας Παπαδουκα
και αυτος τραβαγε με μηχανη 35 mm.
Ολο το υλικο βεβαια εμφανιζοταν στα εργαστηρια των αδελφων ΠΑΠΑΔΟΥΚΑ στην Αθηνα. Οσο αφορα τις μηχανες ληψεως δεν ειχαν δυνατοτητα καταγραφης ηχου, οποτε ο ηχος μπηκε πολυ μετα. Πιο συγκεκριμενα απο το 1979 και μετα και απο διαφορους σκηνοθετες(4) που χρησιμοποιησαν το υλικο οπως ηθελαν και χωρις καμμια αναφορα για ποιος το εκανε ..
αποσπασματα απο την εισηγησεις του υπογραφοντος:
1)ημεριδα με θεμα η φωτογραφια στα χρονια της Αντιστασης Μουσειο Μπενακη – 27/2/2011
2)οπτικοακουστικη εκδηλωση αφιερωμενη στα κινηματογραφικα συνεργεια του
ΕΛΑΣ – ΔΣΕ που διοργανωσε το τμημα πολιτισμου του Συνασπισμου – 1/3/2011
Δυστυχως 67 χρονια περιμεναν οι δημιουργοι για να αποκατασταθουν.
Ας βοηθησουμε ολοι στην συγκεντρωση υλικου και για αυτους και για αλλους “ξεχασμενους φωτοκινηματογραφιστες”
Κατοπιν της συνεχους ερευνας για ταυτοποιηση των σκηνων του φωτοκινηματογραφικου συνεργειου του ΕΛΑΣ διαπιστωσαμε οτι οι σκηνες-σεκανς απο τη Πατρα δεν ειναι δικης του παραγωγης.
Οι σκηνες αυτες γυριστηκαν απο το κινηματογραφικο συνεργειο των Εγγλεζικων στρατιωτικων δυναμεων οπως και πολλες αλλες σκηνες http://www.britishpathe.com/record.php?id=58036.
Επισης μπορειτε να βρειτε στο http://www.britishpathe.com σκηνες και για ολη την διαρκεια της σκληρης δεκαετιας του 1940. Ηδη εχουμε κανει μια καταγραφη ολων των περιεχομενων των σκηνων που τραβηχτηκαν/γυριστηκαν απο τη εταιρεια PATHE μαζι με καποια ονοματα των οπερατερ της. Καποιες βεβαια ειναι ακομα χωρις τεκμηριωση.
Δεν θα επρεπε το ελληνικο κρατος, ολα αυτα τα κινηματογραφικα αρχεια που υπαρχουν σε ηλεκτρονικες διαδικτιακες βασεις δεδομενων να τα εχει υπο την κατοχη του και να τα εχει τεκμηριωσει ιστορικα και χρονικα δημιουργωντας ενα μεγαλο φιλμ ντοκουμεντο.Δικη μας ιστορια ειναi…
μανολης κασιματης